Bajki w życiu przedszkolaka
W dzisiejszych czasach trudno wyobrazić sobie dzieciństwo bez bajek. Są one częścią naszej
codzienności – pojawiają się w telewizji, na tabletach, w telefonach. Dla wielu rodziców bajka to nie
tylko rozrywka dla dziecka, ale też chwila wytchnienia w zabieganym dniu. Warto jednak pamiętać,
że to, co dla dorosłych jest po prostu animowaną historią, dla dziecka może być ważnym
doświadczeniem kształtującym wyobraźnię, emocje i sposób postrzegania świata. Dlatego tak istotne
jest, aby wiedzieć, jakie bajki wybierać i ile czasu przeznaczać na ich oglądanie.
Bajki mogą być cennym narzędziem wspierającym rozwój dziecka. Dobrze dobrane
opowieści pobudzają wyobraźnię, uczą wartości, pomagają zrozumieć emocje i rozwijają język. Mały
widz, śledząc przygody ulubionych bohaterów, poznaje nowe słowa, obserwuje różne sposoby
rozwiązywania problemów i uczy się, że dobro, życzliwość czy współpraca przynoszą dobre efekty.
Bajki mogą także pomagać w oswajaniu trudnych sytuacji – pokazują, że smutek, złość czy strach są
naturalnymi emocjami, z którymi można sobie poradzić.
Z drugiej strony, nadmiar bajek lub źle dobrane treści mogą mieć negatywny wpływ na
dziecko. Szybkie tempo akcji, jaskrawe kolory i głośne dźwięki łatwo prowadzą do
przestymulowania. Zbyt długie siedzenie przed ekranem ogranicza aktywność fizyczną, a dzieci w
wieku przedszkolnym szczególnie potrzebują ruchu do prawidłowego rozwoju. Bywa też, że
bohaterowie bajek prezentują zachowania, które dziecko zaczyna naśladować – nie zawsze są one
dobre czy bezpieczne. Warto pamiętać, że maluch często nie potrafi jeszcze samodzielnie odróżnić
fikcji od rzeczywistości.
Kluczową rolę odgrywa dobór bajek do wieku dziecka.Trzylatki najlepiej reagują na proste,
spokojne opowieści, w których akcja toczy się wolno, a postacie mówią wyraźnie i używają prostego
języka. Bajki dla najmłodszych powinny być łagodne – bez przemocy, głośnych krzyków czy
chaotycznych obrazów. W wieku czterech i pięciu lat dzieci mogą już śledzić historie z nieco bardziej
rozbudowaną fabułą, ale nadal potrzebują jasnego przesłania i pozytywnego zakończenia.
Bohaterowie powinni być bliscy dziecięcym doświadczeniom – uczęszczać do przedszkola, bawić się
z rówieśnikami, uczyć się rozwiązywać drobne konflikty. Sześciolatki są gotowe na bardziej złożone
opowieści, w których pojawiają się wątki współpracy, odpowiedzialności czy pokonywania trudności,
ale nadal wymagają wsparcia rodzica w zrozumieniu treści. Ważne jest również to, jak oglądamy
bajki – zaleca się, aby czas spędzony przed ekranem przez dziecko w wieku przedszkolnym nie był
długi, najlepiej podzielony na krótsze seanse. Wspólne oglądanie jest ogromną wartością – rodzic
może wówczas pomóc dziecku zrozumieć fabułę, wyjaśnić trudniejsze sytuacje czy nazwać emocje
bohaterów. Po bajce warto porozmawiać, zadać pytania: „Co ci się najbardziej podobało?”, „Dlaczego
bohater był smutny?”, „Jak ty byś postąpił w tej sytuacji?”. Taka rozmowa sprawia, że bajka staje się
nie tylko rozrywką, ale też narzędziem wychowawczym.
Bajki mogą być wspaniałym elementem dzieciństwa – źródłem radości, inspiracji i wiedzy.
Mogą jednak też zaszkodzić, jeśli będziemy podchodzić do nich bezrefleksyjnie. Mądry wybór treści,
dostosowanie ich do wieku dziecka, zachowanie umiaru w czasie oglądania i pamiętanie o tym, że nic
nie zastąpi bliskości oraz wspólnych chwil z rodzicem, sprawiają, że bajki stają się naszym
sprzymierzeńcem w wychowaniu, a nie konkurencją dla realnego świata.
Weronika Noga – Psycholog